...μουνί το έχει σύρει! Ομοίως και πιο διαδεδομένο:
"το μουνί σέρνει καράβι".
Εάν σας ενδιαφέρει το πώς βγήκε η παροιμία... Ιδού |
Δε θα ασχοληθώ με τα αυτονόητα, όλοι ξέρουμε πόσο επιρρεπείς είναι οι άντρες στο συγκεκριμένο σημείο του γυναικείου σώματος και ουκ ολίγες φορές αναφέρονται με τον ίδιο τρόπο και για ολόκληρη τη γυναίκα (ας την ονομάσουμε "μπασαβιόλα", όχι γιατί φοβόμαστε τις λέξεις, αλλά γιατί έτσι γίνεται η ανάλυση πιο... αλληγορική και χαριτοδιπλωμένη όπως ταιριάζει σε μια κυρία του βεληνεκούς μου, που έχει πήξει στη σαχλαμάρα για να μην πέσει στην κατάθλιψη).
Επίσης θα επιδοθώ ελεύθερα στο αγαπημένο μου σπορ. Τις γενικεύσεις! Οι σαχλαμάρες τις σηκώνουν τις γενικεύσεις...
Αβάντι μαέστρο!
Για να μαθαίνουμε λοιπόν, η μπασαβιόλα ή κοινώς η βιόλα, είναι ένα έγχορδο όργανο με τέσσερις χορδές διαφορετικού πάχους που κουρδίζονται κατά διαστήματα πέμπτης (Ντο-Σολ-Ρε-Λα).
Η θηλυκή "μπασαβιόλα" στην οποία και αναφερόμαστε θα λέγαμε ότι είναι αυτοκουρδιζόμενη κατά διαστήματα μήνα (Μι-Ρε-Ξε-Φτυ-Λα), κατά τα οποία σταματάει να έχει βαθύτερο ήχο από το βιολί (όπως συνήθως) και τσιρίζει σαν ντιβανοκασέλα που έχει ανέβει πάνω της η χοντρή του θησαυρού και χορεύει λαμπάντα. Και προφανώς η μπασαβιόλα παίζεται με δοξάρι (if you know what I mean), αν και γενικά παίζεται με ότι έχεις εύκαιρο εφόσον την πετύχεις στις καλές της (την μπασαβιόλα? Ναι, την μπασαβιόλα! Σιωπή!).
Όλες οι μπασαβιόλες όμως δεν είναι το ίδιο. Η κάθε μία έχει δικό τη θεό (κι άλλες ενίοτε δεν έχουν ούτε το θεό τους) και άρα παίζονται με διαφορετικό τρόπο. Μεγάλα σου ατού, η τεχνική και το μεγάλο δοξάρι, γιατί αλλιώς έχεις θέμα και τότε πρέπει ή να έχεις πολλά λεφτά ή γερό κούτελο ή να ανέχεσαι όλα της τα φάλτσα (μερικές φορές και όλα αυτά ταυτόχρονα). Το δοξάρι λοιπόν, πρέπει να είναι τεντωμένο και σκληρό ανά πάσα στιγμή και αλειμμένο με ρετσίνι για να "πιάνει" καλύτερα στις χορδές της βιόλας. Εξού και η φράση "γλυκοδόξαρος" (?!).
Μην προσπαθήσεις να καταλάβεις μια βιόλα. Κι αυτό γιατί δεν υπάρχει περίπτωση να νιώσεις ποτέ πως είναι να έχεις τέσσερις χορδές, και όλες ευαίσθητες!!! Όποια χορδή και να αγγίξεις, χάνεις! Μιλάμε για lose-lose situation. Κάθε στιγμή να έχεις στο μυαλό σου ότι μπορεί να είσαι με το αναλόγιο στημένο, τα βιβλία με τις νότες ανοιχτά και το δoξάρι ανά χείρας έτοιμος να παίξεις "τις κάλτσες σου", και τελικά να μείνεις με το... δοξάρι στο χέρι.
Μέσα στη διαφορετικότητά τους, οι μπασαβιόλες έχουν έναν κοινό σκοπό. Έτσι και σε βάλουν στο μάτι πρέπει να σε βάλουν και στο μουνί τους (συγνώμη, στο "ηχείο" τους) γιατί ξέρουν ότι από 'κει δύσκολα φεύγεις φίλε οργανοπαίχτη, εκτός και εάν έχεις βρει άλλο ηχείο να χωθείς. Γι' αυτό και όσο την... οργανοπαίζεις, σου απαγορεύει να παίξεις άλλο μουσικό όργανο. Έτσι κι εσύ άμα δεις καμία άλλη βιόλα (έτσι λίγο πιο γυαλιστερή)... παίζετε στα κρυφά κανά δυο κομμάτια να ευθυμήσετε, και παρακαλάς τον ανύπαρκτο να μη σε πάρει χαμπάρι η δική σου μπασαβιόλα, σου πάρει το δοξάρι και το κάνει οδοντογλυφίδες για τα καναπεδάκια που θα σερβίρει στην κηδεία σου.
Εύλογο συμπέρασμα: Τρίο, κουαρτέτα και λοιπές μουσικές δωματίου δεν θα κάνεις εύκολα! Αλλά δεν είναι και αδύνατον να βρεις μια βιόλα που να μην πετάει σκλήθρες στη θέαση άλλης βιόλας την οποία θα παίζεις εναλλάξ... Αν έχεις δοξάρι και τεχνική διάβαινε και οι βιόλες θα σε ακολουθούν! Είναι "δοξαροεξαρτόμενες".
Τώρα... πως παίζεται... Εδώ είναι τα δύσκολα, γιατί η μπασαβιόλα είναι φτιαγμένη για να νομίζεις ότι την παίζεις, αλλά στην ουσία να σε παίζει αυτή. Εάν δε, θεωρείσαι κελεπούρι... την πάτησες. Έχεις βρεθεί με συμβόλαιο αποκλειστικού παιξίματος στο πιτς φυτίλι (και τότε στους κύκλους των μπασαβιόλων λέγεται ότι η συμβία σου "παίζει παπάδες" και όλες οι άλλες τη ζηλεύουν και θέλουν να της μοιάσουν).
Για να μην πέσεις σε αυτή την παγίδα θέλει μαεστρία και αυτοσυγκράτηση στις εκτελέσεις σου γιατί εσείς οι οργανοπαίχτες όταν παίζετε... δεν λειτουργεί το μυαλό καθόλου. Πρόσεξέ με καλά. O χαρακτηριστικός συνεχής ήχος της βιόλας δημιουργείται όπως είπαμε με το γλύστριμα του δοξαριού πάνω στις χορδές. Με έλεγχο στην πίεση και την ταχύτητα του δοξαριού (το οποίο λειτουργεί ως προέκταση του ενός χεριού) και με τις κατάλληλες κινήσεις και λαβές των δακτύλων του άλλου χεριού στις χορδές, μπορείς να επηρεάσεις κατά την εκτέλεση ενός μουσικού κομματιού τα πάντα:
- τη δυναμική (από molto pianissimo μέχρι molto fortissimo),
- τους εκφραστικούς χρωματισμούς (π.χ. παθητικά, τραγουδιστά, με κέφι, θριαμβευτικά, θλιμμένα)
- και την άρθρωση μεταξύ των φθόγγων, όπως το πηδηχτό (saltato), το τονισμένο (marcato), το τρεμουλιαστό (tremolo), το τσιμπητό (pizzicato), τις τρίλιες (trillo), τους αρπισμούς (arpeggio), με γλύστρημα (glissando) κ.ά
και κατ' επέκταση πόσο υπάκουη θα είναι η βιόλα σου και πόσο σωστά θα παίζει τις νότες που της δίνεις εντολή.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Όσο πιο καλοσχηματισμένη η μπασαβιόλα (ξύλο, σώμα, ράχη, κυρτότητα των επιφανειών, φινίρισμα, λούστρο), τόσο πιο εύκολο να ρουφηχτείς από το ηχείο της και να πας χαμένος. Κάτι σαν μαύρη τρύπα. Επίσης οι λίγο ατσούμπαλες μπασαβιόλες έχουν αναπτύξει τεχνικές παιξίματος τόσο καλές που επίσης κολλάς και αντί να τις παίζεις εσύ, αυτές παίζουν μόνες τους κι εσύ χορεύεις. Οι κατασκευαστικά άριστες μπασαβιόλες βέβαια δεν βγάζουν απαραίτητα και ανάλογο ήχο. Ομολογουμένως υπάρχουν μερικά ηχεία που δύσκολα τους αντιστέκεσαι από την όψη και μόνο, και κομμάτια να γίνει ο ήχος... (εσύ έτσι κι αλλιώς τέλεια τα ακούς όλα την ώρα της εκτέλεσης του κομματιού ακόμα κι αν η βιόλα δε σταυρώνει νότα). Αυτές οι βιόλες (που τελικά αποδεικνύεται ότι είναι χαζοβιόλες) είναι και οι πιο επικίνδυνες γιατί είσαι και "ηχειάκιας" όπως είπαμε και παραπάνω και τι να σε κάνουμε τώρα. Δε σου βγάζουν καλά τα γυρίσματα, στις ψηλές φαλτσάρουν και στις χαμηλές βαριούνται. Επίσης υπερκουρδίζονται με το παραμικρό και ηρεμούν μόνο με μικρά, στραφταλιζέ, πλατινένια αντικείμενα (από μονόπετρα και πάνω). Με τις χαζοβιόλες, ζυγίζεις τα υπέρ, τα κατά και τα κουράγια σου, παίρνεις τα ρίσκα σου κι αποφασίζεις...
Στο εσωτερικό του οργάνου, εκεί απ' όπου περνάει η «ψηλότερη» χορδή και σφηνωμένη ανάμεσα στο καπάκι και στη ράχη του βιολιού βρίσκεται η ψυχή: ένα λεπτό ραβδάκι από πεύκο που μεταβιβάζει τις ταλαντώσεις των χορδών στη ράχη του οργάνου, συμβάλλοντας έτσι στη διαμόρφωση του χαρακτηριστικού ήχου της βιόλας. Αυτό δεν το πειράζουμε συνήθως αν δεν ξέρουμε τι κάνουμε, γιατί εάν μεν ερεθιστεί από το παίξιμό σου την έχεις σκλάβα σου για πάντα (ή για μεγάλο χρονικό διάστημα τέλος πάντων) και σου παίζει τις καλύτερες μελωδίες, αλλά εάν από την άλλη το σπάσεις... Θα σε φτάσει στα Ιμαλάια σέρνοντας!