Και επειδή μισές δουλειές δεν μπορώ και η μία απορία μου σέρνει άλλες δέκα πίσω της, πάμε να δούμε πως μοιράζονται περίπου σε ποσοστό πληθυσμού οι διαφορετικοί τύποι προσκόλλησης.
Με απλά λόγια δεν είναι όλοι “οι μαλάκες εκεί έξω”. Είναι πολλά νευρικά συστήματα που έμαθαν διαφορετικούς τρόπους να επιβιώνουν μέσα στη σχέση.
Και αν “πέφτεις συνέχεια” στα ίδια, υπάρχει μια μη-ρομαντική πιθανότητα να μην σε κυνηγάει το σύμπαν, αλλά το μοτίβο σου.
Και αφού περιγράψαμε το "ταξίδι" ενός συναισθήματος από τότε που ήταν ένα τόσα δα ερέθισμα μέχρι που καταλήξαμε να τα κάνουμε όλα λίμπα, εεεε... εννοώ... περιγράψαμε χοντρικά τον τρόπο που συνδέεται τελικά με την αντίδρασή μας, ήρθε η ώρα να δούμε όλα αυτά τα μπερδέματα που έχουμε ζήσει όλοι και πως αυτή η διαδρομή χτίζει τα μοντέλα συναισθηματικής προσκόλλησης.
Ιδού τα πιο συχνά σημεία που γινόμαστε όλοι ρεζίλι. Τα κλασικά μπερδέματα σε όλη αυτή τη διαδρομή είναι πολλά, και οι παγίδες ακόμα περισσότερες.
Θέλω καθαρό μυαλό (λέμε τώρα) και κριτική σκέψη γιατί η ιστορία που θα πω είναι ήδη αρκετά μπερδεμένη.
Πριν ξεκινήσω όμως, πρώτα χρειάζεται ένα μικρό λεξιλόγιο εννοιών γιατί θα βοηθήσει, πιστέψτε με. Όλοι ελληνικά μιλάμε βέβαια, αλλά μερικές φορές... Όχι τα ίδια ελληνικά. Και όπως έχουμε πει τόσες φορές, οι λέξεις έχουν σημασία!
Μεγαλώσαμε πιστεύοντας ότι η νοημοσύνη είναι κάτι μετρήσιμο. IQ, λογική, μνήμη, ταχύτητα, ικανότητα επίλυσης προβλημάτων. Όποιος τα έχει αυτά, «του κόβει». Όποιος δεν τα έχει, «δε σκαμπάζει».
Κι όμως...
Σύγχρονες θεωρίες στη γνωστική επιστήμη και την ψυχολογία, από ανθρώπους όπως ο Anil Seth και ο Robert Sternberg, λένε ότι η υψηλότερη μορφή νοημοσύνης δεν είναι το να σκέφτεσαι γρήγορα. Είναι το να παρατηρείς πώς σκέφτεσαι. Και αυτό λέγεται μεταγνώση.
Η μεταγνώση ή το “thinking about thinking”, αποτελεί κανονικό όρο στην επιστημονική ψυχολογία και περιγράφεται ως ικανότητα αυτο-παρατήρησης, αυτο-αξιολόγησης και αυτό-ρύθμισης της σκέψης. Δεν σημαίνει να αναλύεις τα πάντα μέχρι να πάθεις εγκεφαλικό. Σημαίνει να μπορείς να πιάνεις τον εαυτό σου την ώρα που αντιδρά, να λες «περίμενε… γιατί το έκανα αυτό;», να μη συγχέεις το συναίσθημα με την αλήθεια και να μη θεωρείς κάθε σκέψη σου γεγονός.
Με άλλα λόγια, να βάζεις ένα κλικ απόσταση ανάμεσα σε ερέθισμα και αντίδραση. Κι εκεί, ακριβώς εκεί, αρχίζουν τα δύσκολα. Ε, ναι σιγά μην ήταν εύκολο!
Ένα ποστ ότι η ευχή μου για το 2013 ήταν να βρω έναν ήρωα. Τον Μάιο της ίδιας χρόνια γνώρισα τον Κώστα.
Σαν μια κρυφή χρονοκάψουλα που άφησα στον εαυτό μου χωρίς να το ξέρω.
Και τώρα τι βλέπω;
Τότε δεν ζητούσα «ήρωα». Ζητούσα ασφάλεια. Έναν άνθρωπο να κρατήσει. Να μην παίζει. Να μην φεύγει. Να μην φοβάται όταν πάω να φύγω εγώ. Τότε δεν ήξερα να το πω έτσι. Τώρα το βλέπω και το μεταφράζω.
«Σεξουαλική σχέση δεν υπάρχει».
Δεν εννοούσε ότι δεν κάνουμε σεξ. Ούτε ότι η σεξουαλική πράξη είναι κοινωνικό κατασκεύασμα. Εννοούσε κάτι πολύ πιο ενοχλητικό για πολλούς.
Ότι το σεξ, από μόνο του, δεν ενώνει.
Δεν δημιουργεί αυτόματα σχέση. Δεν συγχωνεύει δύο υποκειμενικότητες. Ότι στο σεξ ο καθένας απολαμβάνει με τον δικό του τρόπο, στο δικό του σώμα, με τις δικές του φαντασιώσεις, τις δικές του ανάγκες.
Τίποτα.
Και γι’ αυτό πονάει τόσο όταν λείπει. Δεν κοστίζει λεφτά αλλά κοστίζει παρουσία. Κι αυτό είναι πιο σπάνιο νόμισμα μερικές φορές.
Τι όμορφα που είναι να κλείνεσαι για λίγο ανάμεσα σε δυο χέρια και στην οικεία μυρωδιά της ανθρώπινης ασφάλειας.
Μια αγκαλιά μωρέ!
Να πληρώσω! Πόσο κάνει;
Μια αγκαλιά να αφεθώ να κλάψω ότι έχω μέσα μου και μετά ας τελειώσει. Ίσα σταματήσει για λίγο η προσπάθεια και να καταφέρει να ηρεμήσει το μέσα μου.
Και μετά, ναι.
Ας τελειώσει.
Όπως τελειώνουν όλα.
Με ησυχία.
"Αχ... σταμάτα να λες, ότι οι άνθρωποι φορούν μάσκα, και δεν σου δείχνουν ποτέ το πραγματικό τους πρόσωπο... Οι άνθρωποι, σου δείχνουν συνεχώς το αληθινό τους πρόσωπο: Σε ό,τι δεν σου λένε, όταν δεν σε ψάχνουν, στον τρόπο που σε κοιτάζουν, στον τρόπο που ξεφεύγουν από σένα, στον τόνο της φωνής τους... Σε ό,τι σου προσφέρουν και σε ό,τι δεν κάνουν για εσένα... Αλλά είσαι πολύ απασχολημένος, προσπαθώντας να δεις αυτό που θα ήθελες να δεις, και δεν το καταλαβαίνεις..."
Είπε η Catherine Black (δεν την ξέρω, αλλά αυτό δεν με εμποδίζει να διαφωνήσω)
Πάμε να το απλώσουμε να πάρει λίγο αέρα, λίγο νεύρο και κυρίως λογική αυτό που διάβασα. Όχι επειδή δεν έχει μέσα αλήθεια, έχει. Αλλά επειδή την παρουσιάζει σαν κάτι απλό, καθαρό και σχεδόν… αυτονόητο.
Κι εγώ με τα "αυτονόητα" έχω ένα θέμα. Συχνά με υποψιάζουν.
Σε έξι μήνες. Game over.
Ξέρετε τι νομίζω ότι θα άλλαζε πρώτο;
Όχι οι μεγάλες αποφάσεις.
Αναρωτιόμουν το πρωί (ναι, δεν ήταν καλή μέρα η χθεσινή) πως ήταν δυνατόν αυτός ο Κώστας να με αγάπησε έτσι εμένα...
Τι μου βρήκε εν ολίγης...
Βαθιά ανάσα. Πάμε!
Σημειώματα από έναν σπάνιο άνθρωπο.
Τρία μόνο, από τα πάρα πολλά που μου άφηνε. Τα κολλούσε στην εξώπορτα τα βράδια, για να τα βρίσκω το πρωί που γύριζα από τη δουλειά. Άλλες φορές τα άφηνε σε διάφορα σημεία του σπιτιού. Στο ψυγείο. Στον καθρέφτη. Σ’ ένα βιβλίο. Δίπλα στο μαξιλάρι... Σαν μικρές παγίδες τρυφερότητας, στημένες επίτηδες για να με πετύχουν απροετοίμαστη.
Δεν ήταν ποιητής. Δεν προσπαθούσε να εντυπωσιάσει. Δεν έκανε μεγάλες δηλώσεις. Έγραφε απλά. Όπως αγαπούσε. Ήσυχα, σταθερά, χωρίς κανένα απολύτως φόβο.
Και αυτό, όσο περνά ο καιρός, καταλαβαίνω πόσο σπάνιο ήταν.
Σύντομη απάντηση:
Όχι.
Μακρύτερη απάντηση:
Εξαρτάται.
Αληθινή απάντηση:
Σχεδόν ποτέ με τον τρόπο που νομίζουν οι περισσότεροι άντρες.
Ξέρουμε το όνομα.
Το ακούμε σε συζητήσεις, σε σχολεία, σε νοσοκομεία.
Σύνδρομο Down.
Και οι περισσότεροι νομίζουν ότι αναφέρεται σε κάποια “πτώση”, καθυστέρηση, υστέρηση.
Η πραγματικότητα όμως είναι το ακριβώς αντίθετο.
Το όνομα αυτό τιμά έναν άνθρωπο που πέρασε τη ζωή του ανεβάζοντας ανθρώπους που οι άλλοι έριχναν χαμηλά.
Τον John Langdon Down, έναν βικτωριανό γιατρό που σε μια εποχή βαρβαρότητας, αποφάσισε πως καμία ανθρώπινη ζωή δεν είναι για πέταμα.
Ο εαυτός μας δεν είναι πάντα καταφύγιο. Αρκετές φορές είναι και θύτης με εμάς το θύμα.
Υπάρχει μια ατάκα που κυκλοφορεί:
«Ο μόνος που θα είναι πάντα δίπλα σου είναι ο εαυτός σου».
Ακούγεται σοφή. Ανεξάρτητη. Δυναμωτική.
Ναι… μέχρι να τη ζήσεις.
Γιατί αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, ο εαυτός μας δεν είναι πάντα ο Jesus που θα μας σώσει.
Καμιά φορά είναι ο ίδιος γαμημένος τύπος που μας τραβάει το χαλί κάτω από τα πόδια πριν καν προλάβουμε να σταθούμε όρθιοι. Ναι, περί τέτοιου καθάρματος πρόκειται.
Την κοιτάνε το άγχος, το τραύμα, η ανασφάλεια, η παιδική ηλικία, η φοβία, το ένστικτο επιβίωσης και το marketing, και της λένε:
«Χαλάρωσε αγάπη μου, εμείς κερνάμε σήμερα.»
